الأحد، 6 فبراير 2011

کوردستانی - سوریا بۆ سه‌ركوتكردنی هه‌ر خۆپیشاندانێكی كوردانی رۆژئاوا چه‌كی به‌سه‌ر هۆز و عه‌شیره‌ته‌ عه‌ره‌به‌كان دابه‌شكردووه‌

– ده‌نگۆی ئه‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ ده‌سه‌ڵاتدارێتی سوریا له‌ترسی خۆپیشاندانی جه‌ماوه‌ری هاوڵاتیانی كورد له‌رۆژئاوای كوردستان به‌هۆزو عه‌شیره‌ته‌ عه‌ره‌به‌كانی پارێزگای حه‌سه‌كه‌ و گوندنشینه‌كانی سنووری عه‌فرینی پڕ چه‌ك كردووه‌ و فه‌رمانی پێكردوون به‌چه‌ك هه‌ر خۆپیشاندانێكی جه‌ماوه‌ری كوردی سه‌ركوت بكه‌ن، به‌رپرسانی پارته‌ سیاسییه‌كانی كوردیش نیگه‌رانیان له‌مباره‌وه‌ ده‌ربڕیوه‌ و به‌مه‌ترسی دروستكردنی شه‌ڕی نێوان هه‌ردوو نه‌ته‌وه‌یان له‌قه‌ڵه‌م داوه‌.

به‌پێی ئه‌و زانیارییانه‌ی له‌میانه‌ی كۆبوونه‌وه‌ی عه‌قید"غه‌سان بیلال" یاریده‌ده‌ری "ماهیر ئه‌سه‌د" فه‌رمانده‌ی هێزی پاسه‌وانی سه‌رۆك كۆماری سوریا و لیوا "محه‌ممه‌د ناسیف" و "محه‌مه‌د سه‌عید به‌خیتان" ئه‌ندامی سه‌ركردایه‌تی حزبی به‌عسی سوریا له‌گه‌ڵ سه‌رۆك هۆز و عه‌شیره‌ته‌ عه‌ره‌به‌كان دزه‌ی كردووه‌، گوایه‌ دوێنێ له‌و كۆبوونه‌یه‌دا ده‌سه‌ڵاتدارێتی سوریا له‌ترسی روودانی هه‌ر خۆپیشاندانێكی جه‌ماوه‌ری كوردانی رۆژئاوای كوردستان دژ به‌ ده‌سه‌ڵات، سه‌رۆك هۆز و عه‌شیره‌ته‌ عه‌ره‌به‌كانی پارێزگای حه‌سه‌كه‌ و عه‌فرینی ئاگاداركردۆته‌وه‌ و پیاوه‌كانیشی پڕ چه‌ك كردوون بۆ ئه‌وه‌ی به‌ره‌نگاری هه‌ر خۆپیشاندانێكی هاوڵاتیانی كورد ببنه‌وه‌ له‌رۆژئاوای كوردستان.

گوایه‌ به‌رپرسانی سوریایی له‌كۆبوونه‌وه‌كه‌ فه‌رمانیانداوه‌ به‌عه‌ره‌به‌كان كه‌ له‌كاتی دروستبوونی خۆپیشاندان راسته‌وخۆ ته‌قه‌ له‌هاوڵاتیانی كورد بكه‌ن.

له‌مباره‌یه‌وه‌ به‌رپرسی لیژنه‌ی هه‌رێمی كوردستانی ئه‌نجوومه‌نی سیاسی كورد له‌سوریا ، دكتۆر "مه‌حمود عه‌ره‌بۆ" له‌لێدوانێكی تایبه‌ت بۆئاژانسی په‌یامنێر وتی: تاوه‌كو ئێستا هیچ زانیارییه‌كی دروستمان پێ نه‌گه‌یشتووه‌ ، به‌ڵام ده‌نگۆی ئه‌وه‌ هه‌یه‌، نه‌ك هه‌ر پڕ چه‌كی كردوون بگره‌ مه‌شق و راهێنانیش به‌هۆز و عه‌شیره‌ته‌ عه‌ره‌به‌كان ده‌كات.

هه‌روه‌ها ئاماژه‌یدا كه‌ ئه‌وان وه‌كو ئه‌نجوومه‌نی سیاسی كورد له‌سوریا له‌رێگه‌ی به‌یاننامه‌یه‌ك هه‌ڵوێستی خۆیان ده‌بڕیوه‌ و داوایانكردووه‌ له‌رێگه‌ی ئاشتیانه‌ ده‌سه‌ڵات بگۆڕێت، بۆیه‌ داوا له‌هاوڵاتیان نه‌كراوه‌ بڕژێنه‌ سه‌ر شه‌قامه‌كان.

وتیشی: كێشه‌كه‌ بۆ كورد و عه‌ره‌ب كێشه‌كی نیشتمانییه‌، بۆیه‌ نابێت نه‌ له‌پێش و نه‌ له‌دوای خۆپیشاندانه‌كان بین، ئه‌گه‌ر هاتوو شه‌قامی عه‌ره‌بی هه‌ڵوێست ده‌ربڕێ، ئه‌وا هاوڵاتیانی كوردیش هاوبه‌ش و پاڵپشتیان ده‌بێت.

له‌لایه‌كی دیكه‌و هه‌ر له‌مباره‌وه‌، به‌رپرسی مه‌كته‌بی په‌یوه‌ندییه‌كانی پارتی دیموكراتی كورد له‌سوریا "الپارتی" "مسته‌فا ئیبراهیم" له‌په‌یوه‌ندییه‌كی ته‌له‌فۆنیدا تایبه‌ت بۆ ئاژانسی په‌یامنێر گووتی: به‌راستی ئه‌مه‌ شتێكی زۆر ترسناكه‌ له‌لایه‌ن حكومه‌تی سوریاوه‌ و به‌هۆیه‌وه‌ شه‌ڕێكی ناوخۆیی له‌نێوان برایه‌تی كورد و عه‌ره‌ب دروست ده‌بێت.

وتیشی: ئێمه‌ ئه‌م ره‌فتاره‌ی حكومه‌تی سوریا ئیدانه‌ ده‌كه‌ین، به‌ڵكو ده‌بوایه‌ ده‌سه‌ڵاتدارێتی سوریا له‌و ئه‌زموونه‌ی له‌تونس و میسر روویانداوه‌ ده‌رسێكی وه‌رگرت بوایه‌ نه‌ك به‌مشێوه‌یه‌ ره‌فتار بكات، بۆیه‌ ده‌بێت سوریا ئه‌وه‌ بزانێت سه‌رده‌می دیكتاتۆرییه‌ت نه‌ماوه‌ و به‌ڵكو سه‌رده‌می دیموكراسیه‌ت بڵاوبۆته‌وه‌.

هه‌روه‌ها رایگه‌یاند كه‌ سه‌رده‌می ده‌سه‌ڵاتدارێتی تاكڕه‌وی یه‌ك حزب و یه‌ك سه‌رۆك و یه‌ك ئایدۆلۆژیا نه‌ماوه‌.

ئێمه‌ ئومێده‌وارین برایانی عه‌ره‌ب كارێكی ئه‌وتۆ نه‌كه‌ن ببێته‌ هۆكاری خوێڕێژی له‌نێوان هه‌ردوو نه‌ته‌وه‌ی كورد و عه‌ره‌ب له‌وڵاتی سوریا، هه‌روه‌ها هاوڵاتیانی كوردیش بتوانین یه‌كڕیزی دروست بكه‌ن و ماڵی كورد رێكبخه‌ن به‌رامبه‌ر ئه‌و بارودۆخه‌ی ئێستای وڵاتی سوریا.

له‌باره‌ی هه‌ڵوێستی ئه‌لپارتی وتی: ئێمه‌ وه‌كو پارتی دیموكراتی كورد و وه‌كو ئه‌نجوومه‌نی سیاسی كورد له‌سوریا هه‌ڵوێستمان وایه‌ كه‌ هه‌میشه‌ ئاشته‌وایی و دیالۆگمان خواستووه‌، بۆیه‌ ئه‌و كێشانه‌ی له‌سوریا رووده‌ده‌ن چ وه‌كو نیشتمانی یاخود نه‌ته‌وه‌یی یان له‌سه‌ر سیسته‌می دیموكراسیه‌ت بێت، بێگومان هیچ كێشه‌یه‌ك به‌ڕێگه‌ی شه‌ڕ چاره‌سه‌ر ناكرێت، به‌ڵكو چاره‌سه‌ری كێشه‌كان ده‌بێ له‌رێگه‌ی ئاشتی و دیالۆگه‌وه‌ بێت.

مسته‌فا ئیبراهیم وتی: ئومێده‌وارین ده‌سه‌ڵاتدارێتی سوریا له‌و هه‌ڵوێسته‌ خراپه‌ی خۆیدا پاشگه‌ز بێته‌وه‌، چونكه‌ له‌درێژه‌ی مێژوودا كورد و عه‌ره‌ب هه‌ر برا بوون و هه‌میشه‌ش نه‌ته‌وه‌ی كورد ده‌یه‌وێت له‌رێگه‌ی ئاشتی و دیالۆگه‌وه‌ كێشه‌كانی چاره‌سه‌ر بكات و دیموكراسیه‌ت بڵاو بكاته‌وه‌.







Cop

موباره‌ك له‌ سه‌رۆكایه‌تی پارتی ده‌سه‌ڵاتداری میسر ده‌ستی له‌ كار كێشایه‌وه‌

– ئه‌مڕۆ ته‌له‌فزیۆنی عه‌ره‌بییه‌ رایگه‌یاند: سه‌رۆكی میسر "حوسنی موباره‌ك" ده‌ستی له‌ سه‌رۆكایه‌تی حیزبه‌كه‌ی كێشایه‌وه‌.



پێشتریش ته‌له‌فزیۆنی حكومه‌تی میسر رایگه‌یاند: ده‌سته‌ی مه‌کته‌بی سیاسی پارتی نشتیمانی دیموكراتی ده‌سه‌ڵاتدار ده‌ستله‌كار كێشانه‌وه‌ی خۆیان پێشكه‌شكردووه‌.



ئه‌وه‌ی جێی ئاماژه‌یه‌ ده‌سته‌ی مه‌كته‌بی سیاسی پارتی ده‌سه‌ڵاتداری میسر پێكهاتووه‌ له‌:

"سه‌فوه‌ت شه‌ریف" سكرتێری گشتی پارت

"جه‌مال موباره‌ك" یاریده‌ده‌ری سكرتێری گشتی

"زه‌كه‌ریا عه‌زمی" سه‌رۆكی دیوانی سه‌رۆكی كۆمار

"موفید شه‌هاب" وه‌زیری كاروباری یاسایی و ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران

"عه‌لی هلال " به‌رپرسی راگه‌یاندنی پارت

"ئه‌حمه‌د عه‌ز" سكرتێری رێكخستن



هه‌ر ئه‌و ته‌له‌فزیۆنه‌ رایگه‌یاند "حوسام به‌دراوی" سه‌رۆكی لیژنه‌ی خوێندن و لێكۆڵینه‌وه‌ی زانستی له‌ شوێنی "سه‌فوه‌ت شه‌ریف" داده‌نرێت و شوێنی "جه‌مال موباره‌ك"ی كوڕی سه‌رۆكی میسریش ده‌گرێته‌وه‌.

عه‌تا قه‌ره‌داغی‌: نوخبه‌ی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ گۆڕان به‌شدارن له‌ بردنی‌ سامانی‌ گشتی‌ هاوڵاتیاندا

خه‌ندان –
نووسه‌رێكی‌ كورد رایگه‌یاندووه‌ كه‌ بزووتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان ناتوانێت ببێته‌ نوێنه‌ری‌ خه‌ڵكی‌ به‌شخوراوی‌ كوردستان، چونكه‌ نوخبه‌ی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ ئه‌و بزووتنه‌وه‌یه‌ به‌شدارن له‌ بردنی‌ سامانی‌ گشتی‌ هاوڵاتیاندا.

عه‌تا قه‌ره‌داغی‌ نووسه‌ر له‌ وتارێكدا كه‌ له‌ ژماره‌ 70ی‌ گۆڤاری‌ "سڤیل"دا بڵاوكراوه‌ته‌وه‌ ده‌ڵێت: "بزووتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان و ئیسلامییه‌كان خزمه‌تی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ كوردیان كردووه‌ و جه‌ماوه‌ری‌ بێزاریان ئیحتیواكردووه‌ و له‌پێناوی‌ هه‌ندێ‌ دروشمی‌ خۆیاندا به‌كاریان ده‌هێنن".

قه‌ره‌داغی‌ نووسیویه‌تی‌: "بزووتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان ناتوانێت ببێت به‌ نوێنه‌ری‌ خه‌ڵكی‌ به‌شخوراو و سامان به‌فیڕۆدراوی‌ كوردستان، چونكه‌ نوخبه‌ی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ گۆڕانیش به‌شدارن له‌ بردنی‌ سامانی‌ گشتی‌ هاوڵاتیاندا".

ئاماژه‌شی‌ به‌وه‌داوه‌ كه‌ نوخبه‌ی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ گۆڕان به‌گشتی‌ وه‌كو نوخبه‌ی‌ سه‌ركردایه‌تی‌ یه‌كێتی‌ و پارتی‌ به‌ مووچه‌ی‌ به‌زر خانه‌نشین كراون و هی‌ وایان هه‌یه‌ رۆژێك كاری‌ بۆ حكومه‌ت نه‌كردووه‌، كه‌چی‌ به‌ وه‌زیر خانه‌نشین كراوه‌.

له‌جیاتی‌ ماده‌ فه‌وتاوه‌كانی‌ خۆراك، پاره‌ ده‌درێته‌ هاوڵاتیان

خه‌ندان، ئارام غه‌فور -
له‌بری ئه‌و مادانه‌ی‌ له‌چوارچێوه‌ی‌ پێدانی‌ مانگانه‌ی‌ خۆراكدا ده‌درێته‌ هاوڵاتیان، پاره‌ ده‌درێته‌ هاوڵاتیان.
له‌به‌رامبه‌ر بوونی‌ هه‌ر كه‌موكوڕییه‌ك كه‌ له‌ماده‌ خۆراكییه‌كاندا دروستبووه‌، نوری مالیكی‌ سه‌رۆك وه‌زیرانی‌ عیراق به‌نیازه‌ بڕیارێك ده‌ربكات به‌پێدانی‌ پاره‌یه‌كی‌ ره‌مزی‌ به‌هاوڵاتیان.

عه‌باس عارف به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ كۆمپانیای خۆراك له‌سلێمانی‌ به‌سایتی‌ خه‌ندان-ی وت: "بڕیاره‌ به‌منزیكانه‌ وه‌زاره‌تی‌ بازرگانی‌ عیراق لیژنه‌یه‌ك پێكبهێنێت بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ و له‌جیاتی‌ هه‌ر ماده‌یه‌كی‌ خۆراك كه‌ فه‌وتاوه‌، بڕێك پاره‌ بدات".

وتیشی: "تائێستا بڕی ئه‌و پاره‌یه‌ دیاری نه‌كراوه‌ و ناشزانرێت ماوه‌كه‌ی‌ له‌كه‌یه‌وه‌یه‌ و چۆن ده‌بێت".

ئه‌وشی خسته‌ڕوو، لیژنه‌كه‌ به‌مزووانه‌ ده‌ستبه‌كار ده‌بێت و بڕیاری خۆی له‌وباره‌یه‌وه‌ ده‌دات.

ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ له‌بینای‌ پارێزگای به‌غدا، نوری مالیكی‌ ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌دا، ئه‌و ماده‌ خۆراكییانه‌ی‌ له‌هاوڵاتیان بڕدراون و نه‌یاندراوه‌تێ، له‌جێگه‌ی‌ پاره‌یان بۆ سه‌رفده‌كرێت.

ئه‌م بڕیاره‌ی‌ مالیكی‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌ به‌ها ئه‌عره‌جی‌ ئه‌ندامی‌ لیستی‌ ئه‌حراری سه‌ر به‌ سه‌در، رایگه‌یاند: ده‌بێت 15%ی پاره‌ی‌ بودجه‌ی‌ عیراق بدرێته‌ هاوڵاتیان، كه‌ 130 په‌رله‌مانتاری عیراق هه‌ڕه‌شه‌ی‌ ئه‌وه‌یان كرد، گه‌ر ئه‌و پاره‌یه‌ نه‌درێته‌ هاولاتیان ده‌نگ به‌ پرۆژه‌یاسای بودجه‌ی‌ ساڵی داهاتوو ناده‌ن.

gihadsalih: كارگه‌هه‌ك ل كواشی دهێته‌ سوتن

gihadsalih: كارگه‌هه‌ك ل كواشی دهێته‌ سوتن: "ژئه‌گه‌ر كێماسینا دناڤ كارگه‌هێن سه‌فاندنا گازی دا ل كومه‌لگه‌ها كواشی یا پێشه‌سازی ل قه‌زا سێمێل، ئه‌ڤرو 6/2 پشتی نیڤرو لده‌مژمێر 1.20 ده‌ق..."

gihadsalih: كارگه‌هه‌ك ل كواشی دهێته‌ سوتن

gihadsalih: كارگه‌هه‌ك ل كواشی دهێته‌ سوتن: "ژئه‌گه‌ر كێماسینا دناڤ كارگه‌هێن سه‌فاندنا گازی دا ل كومه‌لگه‌ها كواشی یا پێشه‌سازی ل قه‌زا سێمێل، ئه‌ڤرو 6/2 پشتی نیڤرو لده‌مژمێر 1.20 ده‌ق..."

gihadsalih: كارگه‌هه‌ك ل كواشی دهێته‌ سوتن

gihadsalih: كارگه‌هه‌ك ل كواشی دهێته‌ سوتن: "ژئه‌گه‌ر كێماسینا دناڤ كارگه‌هێن سه‌فاندنا گازی دا ل كومه‌لگه‌ها كواشی یا پێشه‌سازی ل قه‌زا سێمێل، ئه‌ڤرو 6/2 پشتی نیڤرو لده‌مژمێر 1.20 ده‌ق..."

كارگه‌هه‌ك ل كواشی دهێته‌ سوتن

ژئه‌گه‌ر كێماسینا دناڤ كارگه‌هێن سه‌فاندنا گازی دا ل كومه‌لگه‌ها كواشی یا پێشه‌سازی ل قه‌زا سێمێل، ئه‌ڤرو 6/2 پشتی نیڤرو لده‌مژمێر 1.20 ده‌قیقه‌ ئاگر به‌ربوو كارگه‌هه‌كا سه‌فاندنا گازی ونێزیكی 50 ته‌نێن گازا ره‌ش هاتنه‌ سوتن.
سلێمان محه‌مه‌د سلێمان ل ئاگر ڤه‌مراندنا باتێلی بو PUKmedia دیاركر: ل ێشتی نیڤرو ئه‌ف ئاگره‌ په‌یدابویه‌ و ئاگر به‌ربویه‌ فرنا سه‌فاندنا گازا خام، لی پولیسێن بنگه‌هێن باتێل و سێمێل و گه‌لیی زاخو شیان ده‌م لده‌ست كونترولی ل سه‌ر ئاگری بكه‌ن و ڤه‌مرینن.
نافهاتی دیاركرژی: هه‌بونا گه‌له‌ك كێماسیا دناف ئه‌ڤان كارگه‌هان دا ئاگر به‌ربونا ئه‌ڤان كارگه‌ها بویه‌ وه‌ك دابونه‌ریته‌ك و به‌رده‌وام ئاگر به‌ردبیته‌ ئه‌ڤان كارگه‌هان.
ژێده‌ره‌كی نێزیك رویدانی ئاشكه‌راكر ئاگر به‌ربونا ئه‌ڤان كارگه‌هان بویه‌ دابونه‌ریته‌ك و هه‌رده‌م ئاگر به‌ردبیتی له‌وما خاست دیفچونه‌ك بو ئه‌ڤان كارگه‌هان هه‌بیت چونكه‌ مه‌رجێن سه‌لامه‌تیی دناڤ دانین.

كومه‌لا ته‌لاسیمیا دهوك هه‌یڤانه‌ پێتڤی 400 بوتلێن خوینێ یه‌

به‌رچاڤ پێشكێشی ڤێ ته‌خێ بكه‌ت.
زیاد هادی جێگرێ كومه‌لا ته‌لاسیسمیا ل دهوك بو PUKmedia دیاركر، كومه‌لا ته‌لاسیمیا هه‌یڤانه‌ پێتڤی پتر ژێ 400 بتلێن خوینێ نه‌ بو ئه‌ڤن كه‌سان نه‌خوشیا ته‌لاسیمیا ل ده‌ف هه‌یی.
زیاد هادی گوتژی: ئه‌گه‌ر خه‌لكێ دهوكێ بڤی چاڤی ته‌ماشه‌یی ڤێ نه‌خوشیێ نه‌كربا ئه‌ڤ نه‌خوشیه‌ دا ژده‌ست مه‌ وخێزانێن وان ده‌ركه‌ڤن، لێ سوپاسیا خه‌لكێ دهوك دكه‌ین كو هه‌رده‌م دگه‌مه‌دانه‌ و كارێن مروڤایه‌تی ئه‌نجام دده‌ن و هاریكاریا ئه‌ڤان نه‌خوشان دكه‌ن.
زیاد هادی جێگرێ كومه‌لا ته‌لاسیمیا ئاشكه‌راكرژی، كو نێزیكی 740 كه‌سان هه‌نه‌ ئه‌ف نه‌خوشیه‌ هه‌یی و ئه‌ف نوخوشیه‌ به‌ره‌ف زێده‌بونێ نه‌ ، و مرن ژی دناف دا هه‌ریا هه‌یی و به‌رده‌وامه‌.

ئه رى تو زانى ...؟

* كۆنترین ئه‌لف بێی عه‌ره‌بی له‌ جیهاندا له‌ سوریا دۆزرایه‌وه‌ كه‌ له‌ 32 حه‌رف پێكهاتبوو.
* خۆر 149 ملیۆن و 600 هه‌زار كیلۆمه‌تر له‌زه‌وییه‌وه‌ دووره‌و هه‌روه‌ها قه‌باره‌كه‌شی 1300 ئه‌وه‌نده‌ی زه‌وی گه‌وره‌تره‌.
* پیاوێك به‌ناوی (vasilyevin) كه‌ له‌رووسیا ده‌ژیا له‌ دوو هاوسه‌ره‌كه‌ی 87 منداڵی هه‌بوو، ساڵی (1782) ئه‌و كاته‌ی ته‌مه‌نی 75 ساڵان بوو 83 منداڵی هه‌بوو.
* قه‌ڵه‌وترین كه‌س له‌جیهاندا ئه‌وه‌ی كه‌ تائێستا مرۆڤ بینیویه‌تی پیاوێك به‌ناوی جۆن برۆوێر بووه‌ كه‌ كێشی 635 كیلۆگرام بووه‌.
* به‌رزترین پله‌ی گه‌رمی مرۆڤ كه‌ جه‌سته‌ی بتوانێت خۆی رابگرێت 46.5 پله‌یه‌، هه‌روه‌ها پله‌ی ئاسایش ده‌بێت 35-37 پله‌ بێت.
* یه‌ك له‌سه‌ر سێی پیاوه‌ پێست ره‌شه‌كانی ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مریكا ئه‌وانه‌ی ته‌مه‌نیان له‌نێوان 20-29 ساڵاندایه‌، یان له‌زینداندان یان له‌ژێر چاودێریی پۆلیسدان.
* گه‌وره‌ترین كتێب له‌جیهان له‌ كتێبخانه‌ی به‌رلینه‌ كه‌ به‌ ئه‌تڵه‌سی جوگرافیا ده‌ناسرێت و به‌رزییه‌كه‌ی 2 مه‌ترو پانییه‌كه‌ی مه‌ترێكه‌.
* له‌نێوان ساڵانی 1707-1782 ژنێك له‌ رووسیا 16 دووانه‌و 7 سیانه‌ و 4 چواره‌ی له‌سكدا بوو و له‌نێوان ساڵانی 1725-1765 هێناونیه‌ته‌ دونیا.
* پرۆفیسۆر شێخ محه‌مه‌د عه‌بدول ئیبراهیم له‌زانكۆی قاهیره‌ له‌ته‌مه‌نی 150 ساڵیدا كۆچی دوایی كردووه‌، تا ته‌مه‌نی 105 ساڵی ئه‌و كات ژیانی خێزانی پێكهێناوه‌و 5 منداڵی هه‌بووه‌.
* له‌ده‌شتی ئه‌ته‌كه‌مه‌ 400 ساڵه‌ باران نه‌باریوه‌، ئه‌و بارانه‌شی كه‌ ده‌بارێت له‌هه‌وادا ده‌بێته‌ هه‌ڵم و ناكه‌وێته‌ سه‌ر زه‌وی.
* زه‌رافه‌ ده‌نگه‌ ژێی نییه‌.
* حوشتر سێ برۆی هه‌یه‌.
* مێشووله‌ ده‌توانێت به‌خێرایی 8 كیلۆ مه‌تر له‌سه‌عاتێكدا بڕوات.
* زمانی زه‌رافه‌ 35 سانتیمه‌تر درێژه‌.
* ئسته‌كۆز تاكه‌ بوونه‌وه‌ره‌ له‌ جیهان كه‌ ره‌نگی خوێنی شیینه‌
* تیمساح ناتوانێت زمانی بۆ ده‌ره‌وه‌ ده‌ربهێنێت.
* كه‌ره‌كێوی له‌سه‌رو ره‌نگه‌ سپییه‌كه‌یه‌وه‌ خه‌تی ره‌شی تێدایه‌.
* له‌ به‌رواری 12/4/1961 یه‌كه‌م مرۆڤ به‌ناوی یوری گاگارین گه‌شتی ئاسمانی كرد.
* كۆنترین زانكۆ له‌جیهان زانكۆی ئه‌لئه‌زهه‌ره‌ له‌ میسر كه‌ ساڵی 989 دروستكراوه‌.
* Ganesh Sittampalamdır بچووكترین قوتابی زانكۆیه‌ كه‌ ته‌مه‌نی یانزه‌ ساڵ و نیوه‌.
* یه‌كه‌م تونێلی ژێر زه‌وی كه‌ درێژییه‌كه‌ی 1 كیلۆ مه‌تر بووه‌ چوار هه‌زار ساڵ له‌مه‌وبه‌ر له‌ عیراق له‌ژێر رووباری فوراته‌وه‌ دروستكراوه‌.
* پاراگوای یه‌كێكه‌ له‌ و وڵاتانه‌ی كه‌ بارانی به‌درێژایی ساڵ لێده‌بارێت تا ئه‌و راده‌یه‌ی كه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ناوه‌ستێته‌وه‌.
* له‌جیهان نزیكه‌ی 2000 نه‌ته‌وه‌و 3000 جۆر زمانی جیاواز هه‌یه‌.
* درێژترین جه‌نگ له‌ جیهاندا جه‌نگی نێوان ئینگلته‌ره‌و فه‌ره‌نسا بووه‌ كه‌ 115 ساڵ له‌مه‌وبه‌ر له‌نێوان ساڵانی (1338-1453) روویداوه‌.
* مرۆڤ نزیكه‌ی 102 هه‌زار موو له‌ قژی و نزیكه‌ی 20 هه‌زاریش له‌هه‌موو جه‌سته‌ی هه‌یه‌ و ئه‌و مووانه‌ رۆژانه‌ی 0.35 بۆ 0.40 ملم زیاد ده‌كه‌ن.
* پیاوێك له‌ ئینگلته‌ره‌ به‌ناوی تۆماس كۆرێن 207 ساڵ ژیاوه‌.
* به‌ته‌مه‌نترین مرۆڤ له‌ جیهانیشدا له‌ وڵاتی چین بووه‌ كه‌ 253 ساڵ ژیاوه‌ (1680-1933).
* شاخێكی به‌فراوی نزیكه‌ی 20 ملیۆن تۆن ده‌بێت.
* به‌هێزترین ئه‌ندامی جه‌سته‌ی مرۆڤ زمانییه‌تی.
* مرۆڤه‌كان 10% ی مێشكی به‌كار ده‌هێنێت.
* مرۆڤه‌كان له‌ ماوه‌ی 7 ده‌قیقه‌دا ده‌چێته‌ قووڵایی خه‌و.
* كێشی ئاوی گه‌رم له‌ ئاوی سارد قورستتره‌.
* له‌كاتی پیاز چاككردن بنێشت بخۆین رێگر ده‌بێت له‌به‌رده‌م فرمێسكی چاوه‌كانت.
* دره‌ختی بامبوو به‌هێزترین دره‌خته‌ له‌ جیهان كه‌ زۆر به‌ زوویی گه‌وره‌ ده‌بێت كه‌ رۆژانه‌ (90) سم زیاد ده‌كات.

ميدانا تحرير دى هوسا خو باريزى

gihadsalih: میسر.. له‌گه‌رمه‌ی خۆپیشانداندا كوڕو كچێك ژیانی ها...

gihadsalih: میسر.. له‌گه‌رمه‌ی خۆپیشانداندا كوڕو كچێك ژیانی ها...: "هاوكات له‌گه‌ڵ به‌رده‌وامیی خۆپیشاندان و ناڕه‌زاییه‌ جه‌ماوه‌رییه‌كانی میسردا، ئه‌مڕۆ له‌گۆڕه‌پانی ته‌حریر له‌ناوه‌ڕاستی شاری قاهیره‌ی پایته..."

میسر.. له‌گه‌رمه‌ی خۆپیشانداندا كوڕو كچێك ژیانی هاوسه‌رگیریی پێكده‌هێنن

هاوكات له‌گه‌ڵ به‌رده‌وامیی خۆپیشاندان و ناڕه‌زاییه‌ جه‌ماوه‌رییه‌كانی میسردا، ئه‌مڕۆ له‌گۆڕه‌پانی ته‌حریر له‌ناوه‌ڕاستی شاری قاهیره‌ی پایته‌حت كوڕو كچێك له‌لایه‌ن مامۆستای ئاینییه‌وه‌و به‌ئاماده‌بوونی سه‌دان هه‌زار كه‌س، گرێبه‌ستی به‌یه‌كگه‌یشتنیی هاوسه‌رگیرییان بۆ ئه‌نجامدرا.
شایته‌حاڵه‌كان ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌ زاوای خۆپیشانده‌ر سه‌ر به‌هیچ گروپ و حزب و ره‌وتێكی سیاسی نیه‌و بوكه‌خانیش یه‌كێكه‌ له‌ كچه‌ ئه‌كتیڤه‌كانی نێو خۆپیشاندانه‌كان.

گۆڕان خۆی‌ كاره‌بای‌ زیاتر له‌ 100 ماڵ‌ ده‌بات‌و باسی نه‌بوونی‌ كاره‌باش ده‌كات

خه‌ندان، ئیسماعیل حه‌مه‌ره‌حیم ـ
گرده‌كه‌ی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ گۆڕان كاره‌بای‌ به‌رده‌وام‌و گشتیی هه‌یه‌، كه‌ بڕه‌ی‌ ده‌گاته‌ (1.2) مێگاوات‌و ده‌كاته‌ كاره‌بای‌ زیاتر له‌ (100) ماڵ‌.

به‌رپرسێكی‌ فه‌رمانگه‌ی‌ كاره‌بای‌ سلێمانی‌ سه‌رجه‌م زانیارییه‌كانی‌ (خه‌ندان) پشتڕاست كرده‌وه‌‌و وتی‌ "گردی‌ زه‌رگه‌ته‌ی‌ سلێمانی‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ به‌رده‌وام كاره‌بای‌ پێده‌درێت."

ئه‌و به‌رپرسه‌ كه‌ له‌به‌ر هه‌ستیاریی پۆسته‌كه‌ی‌، نه‌یویست ناوی‌ بلاَوبكرێته‌وه‌، روونیكرده‌وه‌ كه‌ ئه‌و گرده‌ 4 محاویله‌ی‌ هه‌یه‌و دوانیان ( 400 كه‌یڤی‌ ئه‌ی)یه‌و دووانیشیان (250 كه‌یڤی‌ ئه‌ی)یه‌و به‌ هه‌ر چوار محاویله‌كه‌، (1) هه‌زار‌و (300) كه‌یڤی‌ ئه‌ی-یه‌.

وتیشی‌ كاره‌باكه‌یان له‌سه‌ر فیده‌ری‌ (7)‌و بڕی‌ كاره‌باكه‌یان له‌ 100 ماڵ زیاتره‌و بڕی‌ پێدانی‌ كاره‌باكه‌ش 1.2 مێگاوات كاره‌با ده‌كات به‌شێوه‌ی‌ به‌رده‌وام.

میزانیه‌ی‌ ساڵی 2011ی عیراق په‌سه‌ند كرا و زیاتر له‌ 81 ملیار دۆلاره‌

خه‌ندان-
بڕی موازه‌نه‌ی‌ عیراق بۆ ساڵی 2011 گه‌یشتۆته‌ 96.6 ترلیۆنی دیناری عیراقی و بڕی 15.7 ترلیۆن دیناریشی كورتهێنان هه‌بووه‌.

حكومه‌تی‌ عیراق ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ میزانیه‌ی‌ ئه‌مساڵی دانا و بڕه‌كه‌شی 81.9 ملیار دۆلاره‌ ئه‌ویش دوای‌ زیادكردنی‌ سێ ملیار دۆلار بۆ سه‌ر ئه‌و بڕه‌ میزانییه‌یه‌.

میزانیه‌ی‌ ئه‌مساڵ له‌عیراق زیاتر له‌ 13.3 ملیار دۆلار كورتهێنانی‌ هه‌بووه‌ و به‌وته‌ی‌ وته‌بێژی‌ حكومه‌تی‌ ناوه‌ندیش، وه‌زیری دارایی سه‌رپشك كراوه‌، تا قه‌رز له‌ بانكی نێوده‌وڵه‌تی‌ و سندوقی نه‌ختی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ بكات.

عه‌لی ده‌باغ وتیشی: "ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران میزانیه‌ی‌ ساڵی 2011ی عیراقی به‌ 96,6 ترلیۆن دیناری عیراقی داناوه‌ كه‌ ده‌كاته‌ (81.9 ملیار دۆلار)ی ئه‌مریكی‌ و په‌سه‌ندیكرد، ئه‌ویش دوای‌ ئه‌نجامدانی‌ چه‌ند گۆڕانكارییه‌ك به‌زیادكردنی‌ بڕی 3 ملیار دۆلار".

له‌ میزانیه‌ی‌ ئه‌مساڵی عیراقدا، 56.4 ملیار دۆلاری بۆ مووچه‌ و كرێكانه‌، هاوكات بڕی 25.4 ملیار دۆلاریش بۆ پرۆژه‌ وه‌به‌رهێنانه‌كانه‌، كۆی بڕی داهاتیش، 68.8 ملیار دۆلاره‌، له‌سه‌ر بنه‌مای‌ هه‌نارده‌ی‌ نه‌وتی‌ 2.2 ملیۆن به‌رمیلی رۆژانه‌ نه‌وت، به‌نرخی 76.5 دۆلار بۆ هه‌ر به‌رمیلێك كه‌ له‌نێویاندا 100 هه‌زار به‌رمیلی له‌هه‌رێمی‌ كوردستانه‌وه‌یه‌.
ده‌باغ وتیشی: "بڕی كورتهێنان 15.7 ترلیۆن دیناره‌، كه‌ ده‌كاته‌ 13 ملیار دۆلار و له‌رێگه‌ی‌ سوود و قازانجی‌ ساڵی 2010 قه‌ره‌بوو ده‌كرێنه‌وه‌".

له‌لایه‌كی تره‌وه‌ وه‌زیری دارایی عیراق سه‌رپشك كرا به‌ قه‌رزكردن له‌ سندوقی نه‌ختی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ به‌بڕی 4.5 ملیار دۆلار، هه‌روه‌ها قه‌رزكردن به‌بڕی 2 ملیار دۆلار له‌بانكی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌.

پێشتریش ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیرانی‌ عیراق بڕیاریدا به‌دابینكردنی‌ بڕی 900 ملیۆن دۆلاری ئه‌مریكی‌ له‌چوارچێوه‌ی‌ هه‌مواركردنه‌كانی‌ پرۆژه‌بودجه‌ی‌ ساڵی 2011ی عیراق به‌مه‌به‌ستی‌ كڕینی‌ ژماره‌یه‌ك فڕۆكه‌ی‌ ئه‌مریكی‌ جۆری F16ی ئه‌مریكی‌، هاوكات بڕیاریشیدا به‌ دیاریكردنی‌ نرخی یه‌ك به‌رمیل نه‌وت و گۆڕینی‌ به‌ 76.5 دۆلار به‌رێژه‌ی‌ 2 ملیۆن به‌رمیل و 500 هه‌زار به‌رمیلی رۆژانه‌.

له‌لێدوانێكی‌ پێشوویدا بۆ سایتی‌ خه‌ندان، لیوا محه‌مه‌د عه‌سكه‌ری وته‌بێژی‌ وه‌زاره‌تی‌ به‌رگری عیراق وتی‌: "په‌سه‌ند كردنی‌ ته‌رخانكردنی‌ ئه‌و بڕه‌پاره‌یه‌ له‌چوارچێوه‌ی‌ ئه‌و گرێبه‌ستانه‌دا دێت كه‌ وه‌زاره‌تی‌ به‌رگری عیراق ئیمزایكردوون له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تی‌ به‌رگری ئه‌مریكا به‌كڕینی‌ ژماره‌یه‌ك فڕۆكه‌ی‌ F16ی ئه‌مریكی‌".

وتیشی: "له‌مساڵدا به‌شی یه‌كه‌می‌ ئه‌و فڕۆكانه‌ ده‌گه‌نه‌ ده‌ست هێزی‌ ئاسمانی‌ عیراق كه‌ وه‌ك هه‌وڵێكه‌ بۆ به‌هێزكردنی‌ بواری هه‌وایی عیراق".

وته‌بێژی‌ وه‌زاره‌تی‌ به‌رگری عیراق ئاماده‌ نه‌بوو له‌وه‌ زیاتر زانیاری بدات له‌باره‌ی‌ ئه‌و گرێبه‌ستانه‌ و ژماره‌ی‌ فڕۆكه‌كان كه‌ بۆ هێزه‌كانی‌ ئاسمانی‌ عیراق كڕدراون.

له‌لایه‌كی‌ تره‌وه‌ هه‌ر له‌دانیشتنی‌ خۆیدا رۆژی‌ 26ی مانگی‌ رابردوو، ئه‌نجومه‌نی‌ وه‌زیران بڕیاریدا نرخی یه‌ك به‌رمیل نه‌وتی‌ هه‌نارده‌كراو، بكاته‌ 76.5 دۆلار بۆ هه‌ر به‌رمیلێكی‌ رۆژانه‌ كه‌ ده‌ینێرێته‌ ده‌ره‌وه‌.

gihadsalih: موسلمین ده‌یه‌وێت له‌سه‌ر شانی گه‌نجه‌كان بازبدات‌...

gihadsalih: موسلمین ده‌یه‌وێت له‌سه‌ر شانی گه‌نجه‌كان بازبدات‌...: "كۆمه‌له‌ی ئیخوان موسلمینی میسر كه‌ماوه‌ی چه‌ندین ساڵه‌ له‌وڵاتی میسر قه‌ده‌غه‌كراوه‌ ئه‌مڕۆ بۆ یه‌كه‌م جار بڕیاریاندا گفتوگۆ له‌گه‌ڵ عومه‌ر ..."

موسلمین ده‌یه‌وێت له‌سه‌ر شانی گه‌نجه‌كان بازبدات‌و بگاته‌ ده‌سه‌ڵات

كۆمه‌له‌ی ئیخوان موسلمینی میسر كه‌ماوه‌ی چه‌ندین ساڵه‌ له‌وڵاتی میسر قه‌ده‌غه‌كراوه‌ ئه‌مڕۆ بۆ یه‌كه‌م جار بڕیاریاندا گفتوگۆ له‌گه‌ڵ عومه‌ر سلێمانی جێگری سه‌رۆكی میسر ئه‌نجام بده‌ن.

به‌بۆچوونی چاودێران ئیخوانی موسلمین ده‌یه‌وێت سوود له‌خۆپێشاندانی لاوانی ئه‌و وڵاَته‌ وه‌رگرێ كه‌ماوه‌ی چه‌ند رۆژێكه‌ له‌دژی حوسنی موباره‌كی سه‌رۆكی میسر ده‌ستی پێكردووه‌,

هاووڵاتیانی خۆپێشانده‌ر دووپاتیان كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌وان راپه‌رینیان بۆ رووخاندنی رژێمی میسر‌و دورخستنه‌وه‌ی حوسنی موباره‌ك له‌ده‌سه‌ڵاتدا كردووه‌ نه‌ك بۆ ئه‌وه‌ی پارتێكی سیاسی بێت به‌ناوی ئه‌وانه‌ گفتوگۆ له‌گه‌ڵ حكومه‌تدا بكات..

خۆپێشانده‌ران دووپاتیان كرده‌وه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك رازی نابن پارتێكی سیاسی بێت‌و به‌سه‌ر شانی ئه‌واندا بڕوات‌و بگاته‌ ده‌سه‌ڵات.

موسلمین ده‌یه‌وێت له‌سه‌ر شانی گه‌نجه‌كان بازبدات‌و بگاته‌ ده‌سه‌ڵات

كۆمه‌له‌ی ئیخوان موسلمینی میسر كه‌ماوه‌ی چه‌ندین ساڵه‌ له‌وڵاتی میسر قه‌ده‌غه‌كراوه‌ ئه‌مڕۆ بۆ یه‌كه‌م جار بڕیاریاندا گفتوگۆ له‌گه‌ڵ عومه‌ر سلێمانی جێگری سه‌رۆكی میسر ئه‌نجام بده‌ن.

به‌بۆچوونی چاودێران ئیخوانی موسلمین ده‌یه‌وێت سوود له‌خۆپێشاندانی لاوانی ئه‌و وڵاَته‌ وه‌رگرێ كه‌ماوه‌ی چه‌ند رۆژێكه‌ له‌دژی حوسنی موباره‌كی سه‌رۆكی میسر ده‌ستی پێكردووه‌,

هاووڵاتیانی خۆپێشانده‌ر دووپاتیان كرده‌وه‌ كه‌ ئه‌وان راپه‌رینیان بۆ رووخاندنی رژێمی میسر‌و دورخستنه‌وه‌ی حوسنی موباره‌ك له‌ده‌سه‌ڵاتدا كردووه‌ نه‌ك بۆ ئه‌وه‌ی پارتێكی سیاسی بێت به‌ناوی ئه‌وانه‌ گفتوگۆ له‌گه‌ڵ حكومه‌تدا بكات..

خۆپێشانده‌ران دووپاتیان كرده‌وه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك رازی نابن پارتێكی سیاسی بێت‌و به‌سه‌ر شانی ئه‌واندا بڕوات‌و بگاته‌ ده‌سه‌ڵات.